Bergeijk in Oorlogstijd, 1939 – 1945

NUR 689

Woord vooraf:

Het onderzoek dat ten grondslag ligt aan Bergeijk in Oorlogstijd startte op dinsdag 1 november 1988, toen een Engelsman het kantoor van de Stichting Gemeenschapswerk binnenstapte. Dat was het domein van mijn vader, Johan Biemans. De bezoeker bleek een voormalige piloot te zijn, die op 1 januari 1945 met zijn toestel een noodlanding had gemaakt op de Enderakkers. Hij was op zoek naar ooggetuigen uit die tijd.Wonder boven Wonder kon Johan, in 1945 een jongen van elf, hem vertellen dat hij het zelf had meegemaakt. Op zoek naar meer gegevens plaatste Johan een artikel in de De Eyckelbergh. Daarop kwamen de verhalen los in het dorp en de nabije omgeving. Niet alleen over deze crash van de onfortuinlijke piloot, maar over de meest uiteenlopende onderwerpen die te maken hadden met de Tweede Wereldoorlog, zoals die beleefd was door de mensen die toen in Bergeijk woonden en werkten.

Vanaf begin 1989 ging Johan bijna wekelijks met zijn bandrecorder op oorlogspad en in vele huiskamers werd hij gastvrij ontvangen en te woord gestaan. Deze interviews vormen de basis van dit omvangrijke boek.

Naast de interviews zijn geschreven documenten ook een bron van informatie voor dit boek, zoals de dagboeken van de paters Assumptionisten en van de directeur van ’t Stoom, J. Paulussen. Het boek begint met een getekend verslag door Cor van der Ceelen, dat in een oogopslag wat er in Bergeijk gebeurde.

Inhoud:

Met de bandrecorder op oorlogspad – De oorlog van Bergeijk door Cor van der Ceelen – En toen was het oorlog – De Duitsers komen er aan – Bruggen gaan de lucht in – Rooftocht door roversbende – Kroniek J. Paulussen 1940_1942 – Adri van Veldhoven: monteur uit Bergeijk bij de aanval op vliegveld Ypenburg – Engelandvaarders en Englandspiel – Duitse  inkwartiering – Brand- en luchtbescherming in Bergeijk – Soldaat wordt ambtenaar en ambtenaar wordt boer – Jan Verhagen, voormalige krijgsgevangene op het distributiekantoor – Granaatontploffing – Eerste militaire oorlogsslachtoffer – Jan van Laarhoven, een onderwijzer als militair – Gemeentebestuur in oorlogstijd – Arbeitseinsatz – Jo Verhees: van vluchteling tot ereburger van Bergeijk – Wie met klokken schiet wint de oorlog niet – Als iemand anders naar het concentratiekamp – Meester Janssen – Melkstaking 1943 – Radio’s ingeleverd en geroofd – Vliegramp in Bergeijk – Bergeijkse belevenissen van marechaussee Kees Cupedo – Jo Vanduffel_Verhoeven vertelt – Drie gezusters Verhoeven – Het blije weerzien – Vliegramp op de Weebosch – Burgemeester Magnée – Dienstgeleider in het nauw – Knaap werd kostwinner – Bezems en borstels van bunt – een mistige bevalling – Ludwig de desterteur – Oorlogstijd rond de Boevenheuvel – OOrlogstijd rond boerderij De Paal – Razzia’s in Bergeijk – Bram de Vries: ondergronds verzet – Jef Theuws begroette als eerste onze bevrijders – In het zicht van de bevrijding: Oorlogsherinneringen van de familie Wijnen – In de frontlinie – Bange dagen voor de familie Boost – Johan Makowiak – Bevrijding van dag tot dag, van uur tot uur – Stap voor stap naar bevrijding – Moffen weg en Tommies komen – PAN – Duitse graven – Engelse graven – Inkwartiering van Engelse militairen op ’t Hof en ’t Loo – Ontploffing munitieopslag – Vliegramp op de Lage Berkt – Twee generaals in Bergeijk – Noodlanding op Enderakkers – Kraters rond de Saffraanberg – Bommen en granaten – Tandem – Bergeijk poort der bevrijding – Oorlogsslachtoffers – Viering 70 jaar bevrijding

Dank – Bronnen – Index – Fotoverantwoording