Vessem – Wintelre – Knegsel, mei 1940 – september 1944

Inleiding en doel

• De Duitse bezetting begon in mei 1940 en de bevrijding vond plaats in september 1944, door Britse troepen. Dit verslag en de bijbehorende tentoonstelling zijn bedoeld om herinneringen – vanuit ooggetuigen en parochiearchieven – toegankelijk te maken voor toekomstige generaties.

Hoofdinhoud en thematische opbouw

1. Mobilisatie en Duitse inval (mei 1940)

   • Verslag van militaire bewegingen, gevechten in Wintelre en een fragment uit het dagboek van notaris Lasance.

2. Leven onder bezetting

   • Archiefverhalen uit kerkelijke bronnen van Vessem, Wintelre en Knegsel: neergestorte vliegtuigen (o.a. Amerikaanse bommenwerpers in augustus 1944), diefstal, en lokale verzetsactiviteiten.

3. Bevrijding (september 1944)

   • Ooggetuigenverslagen van de bevrijding per dorp, inclusief specifieke belevenissen van inwoners (o.a. A. v. Loon). Er wordt aandacht besteed aan het optreden van de 53e Welsh Division, een bevrijdingslied en een fragment uit een bevrijdersdagboek.

   • Brits kerkhof in Vessem en ooggetuigenverslag van gevechten tijdens de opmars via Engelse kanonnen en troepen bilocatie.

4. Secundaire bronnen en uitbreidingen

   • Dagboekfragmenten, persoonlijke herinneringen in vervolgboek “Gewone mensen – ongewone tijden” (1994/2005), met verhalen over dagelijks leven tijdens de oorlog – razzia’s, onderduikers, Engelse troepen ingekwartierd in Knegsel, enz..

Belangrijkste historische momenten

• Neergestorte vliegtuigen: o.a. Amerikaanse bommenwerpers boven Vessem (augustus 1944) en Lancaster bij 35 Squadron in mei 1944.

• Bombardement op luchtafweer in Vessem op 17 september 1944, uitgevoerd door Amerikaanse B‑17’s.

• Bevrijding van Knegsel op 20 september en van Vessem op 21 september 1944, zoals vastgelegd in brieven van inwoners.

• Bezetting door Engelse troepen, waaronder kanonnen bij Vessem die geschoten hebben richting Middelbeers en Oirschot; bewoners vonden Engelse soldaten soms grof maar tegelijkertijd welkom