| Bescherming | Cultuurhistorisch waardevol gebouw |
|---|---|
| Monumentnummer | 4.31.1.144, 4.31.1.145 |
| Categorie | Gebouwen, woonhuizen |
| Oorspronkelijke functie | Dubbel woonhuis |
| Huidige functie | Dubbel woonhuis |
| Oorspronkelijk bouwjaar | 1921 |
Dubbel woonhuis, gebouwd in 1921 als serie van vier twee-kappers van de woningbouwvereniging St. Jan Baptist. Pand onder zadeldak gedekt tuiles-du-Nord met op de nok een gemetselde rondboog schoorsteen en rechts bij nummer 17 een latere dakkapel op voordakvlak. Metselwerk gevels in halfsteensverband met rechts vernieuwd voegwerk. Oorspronkelijke gevelopeningen onder segmentbogen en rondbogen met geaccentueerde zandstenen sluitstenen en aanzetstenen. Vernieuwde houten kozijnen en ramen.[1]
HistorieIn februari 1920 wordt in Duizel de “Woningbouwvereniging St. Jan Baptist” opgericht. De voorzitter is Petrus Panken, de burgemeester van de gemeente Duizel. Al snel wordt begonnen met de aankoop van grond aan het Smitseind. Architect F. Wolters uit Eindhoven wordt gevraagd om tekeningen te maken voor het bouwen van acht arbeiderswoningen. De laagste inschrijver is C. Veraa te Eersel en die krijgt de opdracht voor ƒ47.100,-. De eerste vier huizen worden opgeleverd in 1921 (Smitseind 21-27) en later dat jaar worden deze twee woningen opgeleverd. De laatste twee, Smitseind 13-15 worden in 1923 opgeleverd. De eerste huurders van deze twee huizen waren waarschijnlijk Theodorus van Looij en W. Senders. Zij betalen ƒ3,65 per week, ofwel ƒ189,80 per jaar.
In 1955 worden de woningbouwverenigingen binnen de toenmalige gemeente Eersel opgeheven en komen de bezittingen toe aan de gemeente. Ook de huizen aan het Smitseind vallen daar onder. In 1966 worden bij een aantal huizen schuren bijgebouwd en in 1967 worden de eerste van de acht huizen verkocht door de gemeente Eersel.
Smitseind 17 wordt in 1967 verkocht aan Johannes Petrus Franciscus van der Zanden, een tuinman uit Duizel.
Smitseind 19 wordt in 1967 verkocht aan Gerardus Laurentius Bierens, een meesterknecht, en zijn vrouw Arnoldina Maria Christina van Sambeeck.[2]
WaarderingDe objecten hebben enige architectuurhistorische waarde
- als typologisch goed voorbeeld van een sober uitgevoerde en kleine twee-onder-een-kap-woning uit 1921 met een gave en karakteristieke hoofdvorm, gevel- en interieurindeling.
De objecten hebben stedenbouwkundige waarde
- als onderdeel van een complex sociale woningbouw uit 1921 dat bestaat uit vier ruim gesitueerde blokjes met twee-onder-een-kap-woningen (ensemblewaarde);
De objecten hebben cultuurhistorische waarde
- als een voor Duizel zeldzame uitdrukking van een sociaal-culturele ontwikkeling, in casu de introductie van gesubsidieerde woningbouw door de gemeente.[3]
De oorspronkelijk tekeningen van architect F. Wolters uit Eindhoven uit 1920.
Foto Winfried Thijssen (2024-07).
Voetnoten[1] Quickscan Cultuurhistorisch Waardevolle panden Duizel Gemeente Eersel, Monumentenhuis Brabant B.V., 2023, p.26-27, met aanpassing van het bouwjaar.
[2] Nederlandsche staatscourant, 23 februari 1920, Algemeen Handelsblad, 23 april 1920 en archief van woningbouwvereniging St. Jan Baptist, RHCE, toegangscode 10301, aangevuld met gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie N en gemeente Duizel sectie A, 1832-1980, RHCE.
[3] Waardering gebaseerd op de Omschrijving monumenten door Gelders genootschap van Williborduslaan 28-30 in Eersel, datum omschrijving november 1996, met aanpassing van het bouwjaar.