Nieuwstraat 11, 5521 CA  Eersel

Bescherming Cultuurhistorisch waardevol gebouw
Monumentnummer 4.31.1.102
Categorie Gebouwen, woonhuizen
Oorspronkelijke functie Woonhuis
Huidige functie Woonhuis
Oorspronkelijk bouwjaar 1928

Beschrijving

Huis van het voormalige hoofd van de R.K. Jongensschool aan de Postakkers, de heer H.J.C. Maas; van de architect F. Vervest uit Eindhoven. Gebouwd in 1928, net na zijn aantreding.

Het vrijstaande pand bevindt zich in de kern van Eersel, en is gesitueerd op een groot en diep perceel aan de zuidzijde van de Nieuwstraat. De Nieuwstraat is omstreeks 1850 aangelegd als Nieuwe Eindhovense Grindweg, werd in 1897 uitgebreid met een tramlijn en kreeg in het begin van de twintigste een verhard wegdek. Ruim gesitueerde villa’s en rijke dorpswoningen bepa­len het oude bebouwingsbeeld.

Het huis van twee bouwlagen en een zolder heeft een mansarde schilddak gedekt met zwarte pannen. Centraal in de punt van het dak bevindt zich de schoorsteen. Het dak watert af op een zinken bakgoot. Aan de voorzijde bevindt zich een kleine dakkapel, centraal in het dak.

In het midden van de voorgevel bevindt zich op de eerste bouwlaag de entree. De voordeur is omgeven door twee langwerpige vensters aan beide zijden naast de deur en drie kleine rechthoekige vensters erboven. Alle vijf deze vensters zijn voorzien van glas-in-lood ramen. Aan de linkerzijde is een kleine uitbouw met vier vensters, die doorloopt in de tweede bouw­laag. Rechts van de entree bevindt zich een venster bestaande uit drie gelijke ramen met daarboven drie drie-ruits raampjes ook met glas-in-lood. Centraal boven de voordeur zijn op de tweede bouwlaag twee smalle vensters. Rechts daarvan is een groot venster bestaande uit één groot raam. Oorspronkelijk was dit een inpandig balkon. Het hele huis heeft rondom verschillende sierlagen van een lichtere rode baksteen. Ook naast het grote raam rechtsboven in de voorgevel bevinden zich nog meer plaatselijk sierlagen in dezelfde lichtere steen.

Rechts achter het huis bevindt zich een uitbouw van één bouwlaag met zadeldak, gedekt met zwarte pannen.

Links naast het huis is in 1973 een garage gebouwd.


Historie

In oktober 1927 wordt Henricus Josephus Cornelis Maas (geb. 13-3-1892 te Eersel, overl. 2-7-1958 te Eindhoven) benoemd tot hoofd van de nieuwe R.K. Jongensschool, ook wel Sint Willibrordusschool geheten. Op het moment van zijn benoeming is hij hoofd van de R. K. jongens- en meisjesschool te Vinkel. In januari 1928 wordt het nieuwe schoolgebouw aan de Postakkers in gebruik genomen en gaat hij daar aan de slag. Hij koopt dan een stuk grond in de Nieuwstraat van zijn zus en schoonbroer, Maria Maas en Hendrikus van Huijkelom, die op Markt 2 wonen. Dat is ook het huis waar Henricus Maas zelf geboren is. Hij liet op het perceel aan de Nieuwstraat in 1928 een huis bouwen. Naar verluid had de heer Maas een poortje aan de achterkant van zijn tuin, zodat hij via het kerkepad, nu Quackelaer, naar de school op de Postakkers kon lopen. Een deel van de diepe tuin was boomgaard en de heer Maas liet de oudere scholieren daar wel eens het fruit plukken. Na zijn overlijden in 1958 bleef zijn weduwe, Louise Maria Verhoeven, er nog wel wonen. In 1972 verkocht zij het huis aan Wim van Bergen en Harrie de Groof, twee R.K. priesters. In 1973 wordt er nog een garage links naast het huis gebouwd, maar voor de rest is het huis nog in vrijwel dezelfde staat als toen het gebouwd is. Wim van Bergen werd in 1965 benoemd tot moderator aan het Rythoviuscollege. Harrie de Groof was als leraar catechese ook werkzaam op het Rythoviuscollege en hij was rector van de Zusters van Schijndel in het klooster van Eersel. Beide functies heeft hij in 1982 neergelegd toen hij pastoor in Bergeijk werd. Dat bleef hij tot 2002.[1]


Waardering

Het object heeft enige cultuurhistorische herinneringswaarde

  • als voormalige woning van de heer Henricus Josephus Cornelis Maas, die van 1928 tot 1957 het eerste hoofd van de R.K. Jongensschool in Eersel was.

Het object heeft architectuurhistorische waarde

  • als goed en vrij gaaf voorbeeld in exterieur en interieur van een vrijstaande dorpswoning uit 1928, uitgevoerd naar een ontwerp van architect F. Vervest dat wordt gekenmerkt door rijke metselwerkaccenten;

Het object heeft stedenbouwkundige waarde

  • als belangrijk onderdeel van de ruim gesitueerde rijke bebouwing aan de Nieuwstraat, verbonden met de ontwikkeling van Eersel qua infrastructuur, uitbreiding van de bebouwde kom en de vestiging van notabelen.

Afbeeldingen

Nieuwstraat 11 in 1935. Foto collectie HSK De Acht Zaligheden.

Nieuwstraat 11 in 1935. Foto collectie HSK De Acht Zaligheden.

Nieuwstraat 11 in het begin van de jaren zeventig van de twintigste eeuw. Foto collectie H. de Groof & W. van Bergen.

Nieuwstraat 11 in het begin van de jaren zeventig van de twintigste eeuw. Foto collectie H. de Groof & W. van Bergen.

Nieuwstraat 11. Foto Winfried Thijssen (2023-03).

Foto Winfried Thijssen (2023-03).


Voetnoten

[1]    Uit gegevens van het kadaster, gemeente Eersel, sectie F, 1832-1980, aangevuld met gegevens uit de burgerlijke stand van de gemeente Eersel, RHCE, Provinciale Noordbrabantsche en ’s Hertogenbossche courant, 7 oktober 1927 en Eindhovens Dagblad, 20 juni 2022, Adrie Smolders, “De kerk is behoorlijk in elkaar gestrompeld”.