In het spanningsveld der armoede: Agressief pauperisme en reactie in Staats-Brabant

Uit het Voorwoord:

Door de incidentele gerichtheid van de charitas in vroeger eeuwen kwam een duurzame verbetering van de positie der armen niet aan de orde. De kritiekloze liefdadigheid die het bestaan en de toename van een groep onmaatschappelijke profiteurs in de hand werkte, had bij velen uit de volksklasse de prikkel tot arbeid ondergraven. Naast degenen die uit luiheid leefden van de bedeling, waren er ook niet weinigen die tengevolge van stagnatie en structurele veranderingen in het economisch leven zonder werk waren geraakt en zodoende van de ondersteuning moesten bestaan.

Inhoudsopgave:

Voorwoord

Archivalia

Bronnenpublikaties en literatuur

Lijst van afkortingen

Hoofdstuk I: Vagebonderij in vroeger tijd _ A. Zwervend proletariaat in de vijftiende en zestiende eeuw – 1. Grote armoede onder de volksklasse – 2. Overlast van allochtone bedelaars – 3. Optreden van de burgerlijke overheid tegen ,,ledichganghers” _ B. De donkere zijde van de Gouden Eeuw – 4. Bedelaars en gewezen soldeniers – 5. Repressieve maatregelen tegen de onveiligheid

Hoofdstuk II: Het negatieve sociale ABC: Armoede, bedelarij en criminaliteit in de achttiende eeuw – 6. Pauperisme in oorzaak en gevolg – 7. Van aalmoesvragers naar geboefte

Hoofdstuk III: Afweermaatregelen van de overheid tegen asociale elementen – 8. Plakkaten en verordeningen – 9. Bedeljagers en burgerwachten – 10. Tuchthuis – 11. Deportatie en emigratie – 12. Verbanning – 13. Razzia’s

Hoofdstuk IV: Het doorbreken van nieuwe inzichten – 14. Invloed van de denkbeelden der Verlichting – 15. Werkverschaffing en werkgelegenheid – 16. Opvoeding van de jeugd tot arbeidzaamheid – 17. Koersend naar een nieuwe tijd

Register