Van mensenjacht en overheidsmacht: Criminogene groepsvorming en afweer in de Meierij van ‘s-Hertogenbosch 1795-1810

Uit Ten Geleide:

In sociaal-historische studies treft men het thema groepscriminaliteit vrijwel niet aan. Ook in het beperkt aantal publikaties over de rechtelijke macht, politie en gevangeniswezen in vroeger tijd onttrekt dit aspect zich gewoonlijk aan het zicht van de auteurs. Wat er over crimineel gedrag bekend is, richt zich meestal op de houding van de enkeling. Toch hebben in het verleden meer dan men in het algemeen denkt, groepen vagebonderend geboefte het leven vooral op het platteland in onrust gebracht. Aansluitend op het eind 1968 verschenen boek In het spanningsveld der armoede; agressief pauperisme en reactie in Staats-Brabant, willen wij hier een schets geven van de aard en de omvang van de onveiligheid der jaren 1795-1810 in de Meierij van ‘s-Hertogenbosch. De oorzaken, achtergronden en gevolgen van de plaag der rondzwervende maatschappelijk gedeclasseerden hebben wij in genoemde publikatie uitvoering behandeld, zodat wij ze hier niet opnieuw herhalen. Deze factoren golden ook nog voor de periode na 1794, zij het dat door de politieke veranderingen in die jaren nieuwe elementen werden toegevoegd, die deels de oude overvleugelden deels versterkten.

Inhoudsopgave:

Ten geleide

Archivalia

Bronnenpublikaties en literatuur

Hoofdstuk I: Armoede en groepscriminaliteit bij de aanvang van de Bataafse tijd

Hoofdstuk II: Ordonnanties van 22 maart en 12 december 1796

Hoofdstuk III: Klopjachten op dieven, struikrovers en vagebonden

Hoofdstuk IV: Invloed van rebellie bij de zuiderburen en van landing Engels-Russisch expeditieleger

Hoofdstuk V: Ook interne factoren roepen onveiligheid op

Hoofdstuk VI: Militaire steun in de strijd tegen banditisme en smokkelarij

Hoofdstuk VII: Ritmeester Von Wiedenkeller en zijn ,,Plan van beveiliging” in 1802

Hoofdstuk VIII: Toename van roof en geweldpleging leidt tot de publikatie van 10 maart 1803

Hoofdstuk IX: Achtergronden en werkwijze der gauwdieven

Hoofdstuk X: Nieuwe impulsen voor de gewapende burgerwacht in 1806-1807

Hoofdstuk XI: Roofovervallen, geldafpersing en tegenweer

Hoofdstuk XII: Minister Van Maanen gelast in 1808 een onderzoek naar falen van politie en justitie

Hoofdstuk XIII: Onderduiken door deserteurs en dienstweigeraars

Hoofdstuk XIV: Factoren die het bendewezen doen afnemen

Register