Markt tegenover 15, 5521 AJ  Eersel

Bescherming Cultuurhistorisch waardevol gebouw
Monumentnummer 4.27.16.002
Monument naam Kiosk
Categorie Losse objecten, ed.
Oorspronkelijke functie Straatmeubilair
Huidige functie Straatmeubilair
Oorspronkelijk bouwjaar 1921

Beschrijving

De eerste kiosk was een houten verplaatsbare stellage zonder overkapping. In 1921 werd een ijzeren kiosk op een achtkantige stenen onderbouw geplaatst. In de oorlogsjaren werd deze verwijderd. In 1947 werd de kiosk herbouwd uit hout met een rieten kap. In 2004 deze weer opnieuw vervangen door een ijzeren kiosk op stenen voet naar de oorspronkelijke tekeningen.[1]


Historie

De geschiedenis van de kiosk is direct verbonden met die van de harmonie De Goede Hoop. Deze harmonie werd opgericht november 1893, maar het duurde tot in de eerste wereld­oorlog voordat er een kiosk kwam. Het was een houten ver­hoging zonder overkapping die verplaatsbaar was.

In 1920 wordt er na de nodige discussies over de financiering dan uiteindelijk toch besloten tot de bouw van een overdekte muziekkiosk. Aannemer C. Veraa uit Eersel is verantwoorde­lijk voor de bouw van de ijzeren kiosk op een stenen onder­bouw. In 1921 wordt hij in gebruik genomen en in januari 1923 vindt er de inhuldiging van burgemeester Panken plaats. Hij is de eerste burgemeester van de nieuwe gemeente Eersel na de samenvoeging met Duizel en Steensel.

Het jaar 1943 had het jaar van het gouden jubileum van harmonie De Goede Hoop moeten worden, maar de oorlog gooide roet in het eten. Verenigingen mochten alleen blijven bestaan als ze lid werden van de Cultuurkamer, die onder Duits toezicht stond. Dat weigerde de vereniging en de instru­menten “verdwenen”, net als het bestuur en leden. Voor de toenmalige NSB burgemeester was dit aanleiding om het ijzerwerk van de kiosk op te offeren aan de Duitse oorlogs­industrie.

In 1947 vindt de viering van het 50-jarig jubileum alsnog plaats in een nieuw opgebouwde houten kiosk. Jarenlang wordt deze kiosk onderhouden, maar eind jaren negentig blijkt ingrijpend, algeheel herstel noodzakelijk. In het Regio­naal Historisch Centrum in Eindhoven worden de oorspronke­lijke tekeningen van de kiosk uit 1921 teruggevonden en zo wordt het plan gemaakt om de kiosk in zijn oorspronkelijke staat te herstellen. Raoul van Diepen, kleinzoon van de smid Piet van den Hurk, wordt gevraagd om het smeedwerk te realiseren. Mogelijk heeft zijn grootvader meegewerkt aan de oorspronkelijke kiosk. In september 2004 wordt de vernieuwde kiosk feestelijk in gebruik genomen.[2]


Waardering

Hoog.[3]


Afbeeldingen

De pomp, met op de achtergrond de houten kiosk zonder overkapping, ca.1917. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 14.762.

De pomp, met op de achtergrond de houten kiosk zonder overkapping, ca.1917. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 14.762.

De kiosk in de jaren twintig van de twintigste eeuw. Ansichtkaart collectie Frans Huijbregts / Kempenmuseum.

De kiosk in de jaren twintig van de twintigste eeuw. Ansichtkaart collectie Frans Huijbregts / Kempenmuseum.

De kiosk in 1984. Foto L.M. Tangel, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 248.643.

De houten kiosk met rieten kap in 1984. Foto L.M. Tangel, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Amersfoort / 248.643.

Foto Winfried Thijssen (2023-03).

Foto Winfried Thijssen (2023-03).


Voetnoten

[1]    Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart Eersel, Bijlage 2, Overzicht van waardevol cultureel erfgoed en aardkundige waarden in de gemeente Eersel, Versie 2021, par.4.27, p.311.

[2]    Grielen, Harry, “De kiosk: krachtig teken van muzikaal leven” in ‘Verleden gebundeld, Eersel – Duizel – Steensel’, HSK De Acht Zaligheden, 2023, pag. 73-76.

[3]    Catalogus Cultuurhistorische Inventarisatie Erfgoedkaart Eersel, Bijlage 2, Overzicht van waardevol cultureel erfgoed en aardkundige waarden in de gemeente Eersel, Versie 2021, par.4.27, p.311.