Excursie 2015 – Merksplas en Turnhout

Wanneer

05/09/2015    
09:00 - 16:00

Op zaterdag 5 september a.s. zal de jaarlijkse excursie worden gehouden. We vertrekken om 9 uur vanaf het plein voor het gemeentehuis. Inschrijven kan tot 20 augustus a.s. door overmaking van een bedrag van 35 euro p.p. naar rekeningnummer NL83ABNA062 474 2407 op naam van Ver. De Acht Zaligheden. Betaling is inschrijving.
Omdat de bank niet alle gegevens doorgeeft verzoeken wij u vriendelijk uw inschrijving te bevestigen met naam, adres, telefoon middels een mail aan Frans Teunis mail f.teunis@chello.nl.
Graag ook aangeven of men als chauffeur de auto beschikbaar stelt dan wel wil meerijden.

Gevangenismuseum Merksplas
Gevangenismuseum Merksplas

De excursie staat in het teken van een tweetal thema’s en voert ons naar het Belgische deel van de Kempen. Als eerste thema komt in de voormiddag misdaad en straf aan de orde. en brengen een bezoek aan het gevangeniscomplex van Merksplas. Tegenwoordig is hier nog altijd een strafgevangenis en een centrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers gevestigd. De oorsprong van het complex ligt echter in het begin van de 19e eeuw toen de maatschappij de landloperij streng wilde aanpakken en bestrijden. In het noorden van het toen verenigd koninkrijk werden omstreeks 1818 de landloperskolonies Veenhuizen en Frederiksoord gesticht. In het zuiden kwamen na 1824 ook vergelijkbare kolonies in Merksplas en Wortel.
Landlopers werden tewerkgesteld in verschillende ambachten en in een bloeiende boerderij. De kolonie van Merksplas was dan ook geheel zelfvoorzienend.
De kolonie is een uitgestrekt domein, waarop naast de gevangenis, het illegalencentrum en de boerderijen o.a. ook een groot aantal dienstwoningen en een schooltje staan.
In 1897 werd er ook een kapel gebouwd; de enige die door de burgerlijke overheid werd gesticht. De kapel werd in zijn geheel onderkelderd. Daar werd onder andere de oogst van het land gedurende de winter bewaard.
In deze kelders is tegenwoordig een museum gevestigd. Hier wordt de geschiedenis van het gevangeniswezen vanaf de middeleeuwen tot heden verteld. Aan de hand van voorwerpen, foto’s , teksten en illustraties krijgt de bezoeker een beeld van het leven achter de tralies, zowel vroeger als nu.

Na een lunch in de Lindehoeve in Merksplas te hebben gebruikt gaan we naar Turnhout voor het middagprogramma.

Heel anders is het thema voor de middag: devotie en charitas. Onder die noemer kan de beweging van de begijnen worden geschaard.
Begijnen waren vrouwen die hun leven aan God wijdden, zonder zich uit het wereldse leven terug te trekken. In de 13de eeuw stichtten zij daartoe eigen woongebieden, de begijnhoven. Deze vormden ommuurde gemeenschappen die aan hun spirituele en materiële behoeften tegemoet kwamen.

Het Begijnhof van Turnhout is opgenomen in de Werelderfgoed-lijst van UNESCO
Het Begijnhof van Turnhout is opgenomen in de Werelderfgoed-lijst van UNESCO

Ook in Turnhout verrees een begijnhof. Er is geen precieze stichtingsdatum bekend, maar waarschijnlijk werd het in de 13e eeuw opgericht. Onder leiding van een deskundige gids zullen we het bezoeken. Het hof dat sinds 1998 op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat, huisvest ook een museum over de begijnenbeweging dat we aansluitend bezoeken.

Rond 4 uur sluiten we het formele programma af en kan op eigen gelegenheid het bezoek aan Turnhout nog in de ontspannende sfeer worden afgerond.