Carel Willem Pape, 1788-1872: Een Brabants predikant en kerkbestuurder

Uit Woord vooraf;

Aan deze studie is met veel plezier gewerkt. Een reeks van jaren heeft dit onderzoek voor mij gefungeerd als middel tot recreatie voor mijn dagelijkse bezigheden. Dat was mogelijk omdat mijn onmiddellijke omgeving mij de gelegenheid daarvoor bood. De figuur Carel Willem Pape boeide mij vanaf het eerste moment dat ik via de brieven van hem kennismaakte met zijn persoonlijkheid. Die eerste kennismaking betrof zijn handelen als scriba van de classis Heusden in verband met de Afscheiding van 1834. Zijn activiteiten als hervormd provinciaal kerkbestuurder in Noord-Brabant boden mij de mogelijkheid een beeld te schetsen van de Nederlandse Hervormde Kerk in die provincie in de eerste helft van de negentiende eeuw. Zijn beweegreden was steeds: hoe in Noord-Brabant en daarbuiten het protestantisme bewaard kon blijven. Zijn publicistische activiteiten stonden eveneens voor het merendeel in dienst van dit doel. Ik hoop dat ik er in geslaagd ben een duidelijk beeld te geven van deze Brabantse predikant en kerkbestuurder.

Inhoudsopgave:

WOORD VOORAF

ARCHIVALIA

BRONNENPUBLIKATIES EN LITERATUUR

BIBLIOGRAFIE VAN CAREL WILLEM PAPE

GEBRUIKTE AFKORTINGEN

LIJST VAN AFBEELDINGEN

INLEIDING

I CAREL WILLEM PAPE_1. Jeugd en studie_2. Pape en de theologische stromingen van zijn tijd_3. De eerste gemeente: Renswoude_4. Het intermezzo St. Michielsgestel_5. Predikant te Heusden_6. Met emeritaat.

II KERKBESTUURDER_1. Kerkbestuurlijke functies van Pape_2. Het bestuur van de Nederlandse Hervormde Kerk sinds 1816_3. De relaties van Pape met het Ministerie van Hervormde Eredienst_4. De eerste leerschool en vuurproef (1816-1837)_5. Kerkbestuurder op regionaal, provinciaal en nationaal niveau_6. Zijn relaties met de medebestuurders.

III PAPE EN DE AFSCHEIDING IN HET LAND VAN HEUSDEN EN ALTENA_1. Inleiding_2. De komst van ds. H.P. Scholte naar Doeveren en Genderen in maart 1833_3. Het jaar 1834 tot en met de afzetting van ds. H.P. Scholte_4. De Afscheiding van Scholte c.s. en de gevolgen daarvan tot april 1835_5. De afzetting van ds. G.F. Gezelle Meerburg en ds. Joh. van Rhee_6. Pape en zijn bemoeienissen met de Afscheiding en de afgescheidenen na 1835_7. Pape’s opvattingen over het ontstaan van de Afscheiding_8. Zijn relatie met Janssen en met zijn medebestuurders in deze periode.

IV PAPE ALS VERDEDIGER VAN HET PROTESTANTISME TEGEN HET ROOMS-KATHOLICISME_1. De relatie katholicisme – protestantisme_2. Pape’s visie op het katholicisme_3. Publicist_4. De protestantsche vereniging onder de zinspreuk: Çhristelijk Hulpbetoon’_5. De Nederlandsche Commissie voor Christelijk Onderwijs_6. Nederlandsche Protestantsche Unie

V SAMENVATTING

SUMMARY

INDEX VAN GEOGRAFISCHE NAMEN

INDEX VAN PERSOONSNAMEN

CURRICULUM VITAE AUTEUR